អង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស និងបរិស្ថាន បង្ហាញកង្វល់ជាខ្លាំងអំពីការឃុំខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថាន និងអំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឱ្យគោរពតាមការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងបរិស្ថាន ហើយថាការងារឃ្លាំមើល និងការពារបរិស្ថាន មិនមែនជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌនោះឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ សមត្ថកិច្ចបានចាប់ខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថាន ៤នាក់ ប៉ុន្តែម្នាក់ត្រូវបានដោះលែងវិញ។ ចំណែក ៣នាក់ទៀត ក្នុងនោះមានយុវជន លី ចាន់ដារ៉ាវុទ្ធ យុវជន យឹម លាងហ៊ី និងកញ្ញា ស៊ុន រដ្ឋា ត្រូវបានតុលាការឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារព្រៃស ក្រោមបទចោទរួមគំនិតក្បត់ និងប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ តាមរយៈអង្គភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងកម្មវិធីបរិស្ថាននៃអង្គការពិភពលោកមួយចេញផ្សាយនៅថ្ងៃពុធ ទី៣០ មិថុនា ដោយបានបង្ហាញកង្វល់ខ្លាំងចំពោះការចាប់ឃុំខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
នាយកប្រចាំតំបន់នៃកម្មវិធីបរិស្ថានរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំតំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក លោក Dechen Tsering បានលើកឡើងក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានថា សង្គមស៊ីវិលដែលតស៊ូមតិដោយសន្តិវិធីដើម្បីការពារបរិស្ថាន គឺជាដៃគូមួយដ៏សំខាន់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងឡាយនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ការបាត់បង់ជីវចម្រុះ និងការបំពុលបរិស្ថាន។
ចំណែកលោកស្រី Cynthia Veliko តំណាងអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៃការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំទីក្រុងបាងកក លើកឡើងដែរថា ការងារសិទ្ធិមនុស្ស និងបរិស្ថាន មិនមែនជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌឡើយ។
លោកស្រីជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជាត្រូវធានាថា អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលនានានៅកម្ពុជា អាចធ្វើប្រតិបត្តិការដោយគ្មានការភ័យខ្លាច និងការបំភិតបំភ័យ ហើយរាល់សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ សិទ្ធិជួបជុំដោយសន្តិវិធី និងការចងក្រងសមាគមត្រូវបានការពារ និងគោរព។
បើតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គភាពនានារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដដែលបញ្ជាក់ថា យ៉ាងហោចណាស់មានអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សចំនួន ២៤រូប ក្នុងនោះមានស្ត្រីចំនួន ១២រូប ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងជាប់ឃុំនៅពន្ធនាគារក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ករណីនេះ អង្គភាពនានានៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏បានអំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគោរពតាមការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ រួមទាំងអនុសាសន៍ទាំងឡាយដែលបានធ្វើឡើងដោយគណៈកម្មាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកការលុបបំបាត់ ការរើសអើងប្រឆាំងនឹងស្ត្រីភេទ រួមទាំងអនុសាសន៍នានាដែលត្រូវបានទទួលយកដោយស្ម័គ្រចិត្តក្នុងអំឡុងពេលត្រួតពិនិត្យជាសកល ដើម្បីធានាសិទ្ធិអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងការពារបរិស្ថាន។
ជាងនេះទៅទៀត រដ្ឋាភិបាលត្រូវធានាសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិ ការជួបជុំ និងសិទ្ធិចូលរួមក្នុងសមាគមដោយគ្មានការយាយីរំខាន ការតាមឈ្លបមើល និងការរឹតត្បិតហួសហេតុដទៃទៀត។
អង្គភាពនានានៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ចាត់ទុកការលើកស្ទួយ និងការពារសិទ្ធិផ្នែកបរិស្ថាន ថាមិនមែនជាបទល្មើសឡើយ។
ចាប់តាំងពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ មក មានសកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិចំនួន ៦នាក់ហើយ ត្រូវបានចាប់ និងឃុំខ្លួន ខណៈកញ្ញា ឡុង គន្ធា កញ្ញា ភួន កែវរស្មី និងលោក ថុន រដ្ឋា រួមទាំងស្ថាបនិកចលនាមាតាធម្មជាតិ លោក អាឡិច ហ្គន់សាឡេស ដេវីតសុន (Alejandro Gonzalez Davidson) ត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ១៨ខែដល់ ២០ខែ និងពិន័យប្រាក់មួយចំនួន ក្រោមបទចោទញុះញង់បង្កភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រោយពីមានការចោទប្រកាន់ និងឃុំខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថានជាបន្តបន្ទាប់ ក៏មានប្រតិកម្មជាច្រើនពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ ស្ថានទូតប្រចាំនៅកម្ពុជាមួយចំនួន ដោយពួកគេទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់ទៅលើសកម្មជនបរិស្ថាន និងដោះលែងពួកគេឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញផងដែរ៕