ក្រុមហ៊ុនមេធាវីដែលបង្កើតដោយប្រធានាធិបតីនៃប្រទេសដែនកោះសាយប្រឹស (Cyprus) ត្រូវបានចោទថាបានជួយលាក់ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកមន្ត្រីធំៗពុករលួយនៃបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួន ដែលឈរក្រោមផ្លាកនៃក្រុមហ៊ុនក្លែងក្លាយមួយចំនួនមានទ្រព្យសម្បត្តិស្ដុកស្ដម្ភ យកមកលាក់ទុកនៅក្នុងដែនកោះមួយនេះ។
សាយប្រឹស ជាប្រទេសមួយនៅក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប ហើយក៏ជាប្រទេសមួយនៃសហភាពអឺរ៉ុប ២៧ប្រទេសផងដែរ។ ដែនកោះមួយនេះមានប្រវត្តិជារដ្ឋាភិបាលផ្ដល់សិទ្ធិរស់នៅដល់បណ្ដាជនទាំងឡាយណាដែលមានប្រាក់ស្ដុកស្ដម្ភមករស់នៅក្នុងប្រទេសនេះ ជាមួយនឹងការបង់ប្រាក់ធានាការរស់នៅរាប់រយលានដុល្លារ។
ឯកសារចំនួន ១២លានរបស់សមាគមអ្នកសារព័ត៌មានអន្តរជាតិដែលហៅថា Pandora Papers រកឃើញមេដឹកនាំ ៣៥រូបមានប្រាក់រាប់ពាន់លានដុល្លារ ដោយគេចពីការបង់ពន្ធក្នុងប្រទេស និងប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ។
តាមរយៈការស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិមួយមានភស្តុតាងឯកសាររាប់ពាន់ទំព័រត្រូវបានទម្លាយថា អ្នកនយោបាយ និងអ្នកជំនួញដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិមហាសាល និងមានអំណាចបានលាក់ការវិនិយោគរបស់ពួកគេទៅលើភូមិគ្រឹះ ទ្រព្យសម្បត្តិជលសា ក៏ដូចជាទ្រព្យអចលនៈដទៃទៀតរាប់រយពាន់លានដុល្លារតាមរយៈវិធីផ្សេងៗ។
ការស៊ើបអង្កេតរបស់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានជាង ៦០០នាក់មកពីបណ្ដាស្ថាប័នចំនួន១៥០ នៃប្រទេស១១៧ បានរកឃើញថា មានមេដឹកនាំប្រទេសកំពូលៗចំនួន ៣៥រូប ក្នុងនោះមានទាំងមេដឹកនាំដែលបានប្រព្រឹត្តជំនួញលាក់មុខដូចនេះក្នុងរូបភាពក្រុមហ៊ុនក្លែងក្លាយ។
តែបើតាមកាសែតមួយដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសអង់គ្លេស The Guardian បានចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែតុលា ថា ក្នុងសៀវភៅរបស់សមាគមអ្នកកាសែតអន្តរជាតិ Pandora Papers គឺមានឈ្មោះមេដឹកនាំកម្ពុជាដ៏កំពូល និងមានឥទ្ធិពល គឺលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ តាមប្រភពនេះ លោក ហ៊ុន សែន បានទិញលិខិតឆ្លងដែនពីប្រទេសសាយប្រឹស ដែលជាកោះមួយនៅទ្វីបអឺរ៉ុប។
តាមច្បាប់ហិរញ្ញវត្ថុរបស់ប្រទេសមួយនេះ ដើម្បីទិញសញ្ជាតិ និងលិខិតឆ្លងដែនពីប្រទេសនេះបាន សាមីខ្លួនម្នាក់ៗត្រូវចំណាយប្រាក់រាប់លានដុល្លារ។ បើតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាននានាឲ្យដឹងថា នៅប្រទេស Cyprus នេះ គឺគ្រួសាររបស់អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិកម្ពុជា លោកផ្កាយបួន នេត សាវឿន ក៏ត្រូវបានរកឃើញមានលំនៅឋានស្ដុកស្ដម្ភក្នុងប្រទេសនេះ និងនៅប្រទេសអង់គ្លេសដែរ ប៉ុន្តែសាមីខ្លួនបានបដិសេធ។
តែបែបណា ការស៊ើបអង្កេតនេះត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងរបាយការណ៍សមាគមសារព័ត៌មានស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ ដើម្បីទុកជាតឹកតាង និងជាសក្ខីភាពទាញយកការស៊ើបអង្កេតបន្ថែមទៀត។
ដោយសារតែមានឈ្មោះលោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាដូច្នេះ គឺឃើញមានប្រតិកម្មជាផ្លូវការទាំងក្រុមអ្នកច្បាប់រាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានចេញមុខបដិសេធចំពោះការចុះផ្សាយរបស់កាសែតអង់គ្លេស The Guardian។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី០៦ ខែតុលា នេះ បានផ្ញើលិខិតផ្លូវការមួយជូនលោក នីកូស គ្រីស្តូឌូលីដេស រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកោះស៊ីព្រ ឬសាយប្រឹស ដោយស្នើសុំផ្តល់កិច្ចសហការស្រាវជ្រាវរកការពិតចំពោះការចោទប្រកាន់ទៅលើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថាមានលិខិតឆ្លងដែនរបស់កោះមួយនេះ។
នៅក្នុងលិខិតរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជានៅថ្ងៃនេះ លោក ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជាបានសរសេរថា លោកមានការមិនសប្បាយចិត្តយ៉ាងខ្លាំងចំពោះសារព័ត៌មានអង់គ្លេស The Guardian ដែលបានចុះផ្សាយព័ត៌មានដូចនេះកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ ថា មេដឹកនាំកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវបានគេរកឃើញថាស្ថិតក្នុងចំណោមជនជាតិមិនមែនអឺរ៉ុបរាប់ពាន់នាក់ដែលបានទទួលលិខិតឆ្លងដែនពីប្រទេស Cyprus។
នៅមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេថា រដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេស Cyprus មានការឆ្លើយតបយ៉ាងណាចំពោះការស្នើសុំសហការពីកម្ពុជា។ តែសម្រាប់មេធាវីរដ្ឋាភិបាល បានចេញមុខច្រានចោលនូវការចុះផ្សាយរបស់កាសែត The Guardian ដែលលើកឡើងថានាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន ជាប់ពាក់ព័ន្ធផងដែរ។
ជាការកត់សម្គាល់ក្រោយពីការចុះផ្សាយរបស់ The Guardian ដែលលើកឡើងថា នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន កាន់លិខិតឆ្លងដែនប្រទេសសាយប្រឹស ឬប្រទេសស៊ីព្រ ក៏ស្រាប់តែឃើញលោក ហ៊ុន សែន បានណែនាំទៅលោក កើត រិទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ ឱ្យសិក្សាអំពីការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញជាថ្មីម្តងទៀត ដើម្បីកំណត់ថា មេដឹកនាំកំពូល ៤រូបរបស់កម្ពុជា រួមមានប្រធានព្រឹទ្ធសភា ប្រធានរដ្ឋសភា នាយករដ្ឋមន្ត្រី និងប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ត្រូវមានសញ្ជាតិតែមួយ គឺសញ្ជាតិខ្មែរ។
តាមរយៈទំព័រហ្វេសប៊ុក នៅថ្ងៃទី៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងជាសាធារណៈថា៖ «ដើម្បីបង្ហាញនូវការស្មោះត្រង់ចំពោះជាតិ និងបញ្ចៀសនូវការជ្រៀតជ្រែកពីបរទេស ថ្នាក់ដឹកនាំជាតិដែលកាន់តួនាទីជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា ប្រធានរដ្ឋសភា នាយករដ្ឋមន្ត្រី និងប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ត្រូវមានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ»។
តាមសាររបស់លោក ហ៊ុន សែន និយាយថា បើលេងកុំខឹង បើខឹងកុំលេង ព្រោះទ្វារត្រូវបានបិទជារៀងរហូតហើយសម្រាប់ពួកសញ្ជាតិពីរដែលប៉ុនប៉ងកាន់តំណែងកំពូលនេះ ពិសេសតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ព្រោះថាវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញក្តី ឬច្បាប់អង្គការក្តី ត្រូវការសំឡេង ២ភាគ៣ ទើបអាចអនុម័តបាន។
តែជាមួយគ្នានេះ លោក សម រង្ស៊ី បានបង្ហោះសាររបស់លោក ដោយវាយប្រហារលោក ហ៊ុន សែន ធ្ងន់ធ្ងរ។ លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសព្វថ្ងៃជិតដួលរលំហើយ ទើបលោក ហ៊ុន សែន ទិញលិខិតឆ្លងដែនប្រទេសសាយប្រឹស ដើម្បីចង់រត់ចោលប្រទេសជាតិ។ សាររបស់លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានក្រុមប្រឆាំងចែករំលែកពេញបណ្ដាញសង្គម។
ប៉ុន្តែសាររបស់លោក ហ៊ុន សែន ទោះជាមិនបានបញ្ចេញឈ្មោះចំៗលើអ្នកនយោបាយណាម្នាក់ពិតមែន តែលោកទំនងចង់សំដៅទៅមេដឹកនាំក្រុមប្រឆាំង ជាពិសេសលោក សម រង្ស៊ី។ លោក សម រង្ស៊ី ដែលជាមេដឹកនាំនៃក្រុមប្រឆាំងមានសញ្ជាតិពីរ គឺសញ្ជាតិខ្មែរ និងសញ្ជាតិបារាំង។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ មានការរំពឹងថា រដ្ឋាភិបាលប្រទេស Cyprus នឹងទទួលយកលិខិតរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទៅធ្វើការស្រាវជ្រាវ។ តែបើទុកចោលមិនបង្ហាញត្រឡប់មកវិញ គឺជារឿងសង្ស័យរហូតជុំវិញការចុះផ្សាយរបស់ The Guardian ដែលថា លោក ហ៊ុន សែន ស្ថិតក្នុងចំណោមមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ដែលមិនមែនជាជនជាតិអឺរ៉ុប កាន់លិខិតឆ្លងដែននៃប្រទេស Cyprus ដែលជារដ្ឋមួយនៅអឺរ៉ុប បើកចំហជូនជនបរទេសណាចង់មករស់នៅលើទឹកដែនកោះដែលគេហៅថាជា «ឋានសួគ៌នៅអឺរ៉ុប» សម្រាប់អ្នកមានប្រាក់ស្ដុកស្ដម្ភ៕