គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពង្រីកបណ្ដាញអតីតបក្សកុម្មុយនីស្តនេះនៅបរទេសតាមមធ្យោបាយប្រើឈ្មោះក្រុមយុវជនដែលផុសចេញពីក្រុមបច្ចេកទេសផ្នែកស៊ើបការណ៍សម្ងាត់តាមអន្តរបណ្ដាញដឹកនាំដោយឧត្តមសេនីយ៍ ហ៊ុន ម៉ាណែត។ បណ្ដាញរើសសមាជិកចូលបក្សនៅបរទេស ធ្វើទៅបានដោយស្ថានទូតខ្មែរជាអ្នកជួយជ្រោមជ្រែង។
ក្នុងភាគទី៧ នេះ លោក ហាស់ សាន ពិនិត្យមើលច្បាប់ចំពោះពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំង និងមុខងាររបស់បេសកកម្មទូត ថាតើបំពានអ្វីខ្លះ?
ពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំងជាច្រើនតាមរដ្ឋតាមក្រុងមួយចំនួន កំពុងតែលង់លុះតាមវេទមន្តសណ្ដំពីមន្ត្រីបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលបន្ទុកការងារយុវជនបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅក្រៅប្រទេស ធ្វើជាសមាជិកបម្រើគោលការណ៍នយោបាយបក្សជាមួយនឹងការសន្យាផ្តល់កិត្តិយស មុខមាត់ លាភសក្ការៈផ្សេងៗ ដូចជាបុណ្យស័ក្តិ លុយកាក់ជាដើម។ ក្រៅពីការសន្យាផ្តល់លាភ និងការសង្ឃឹមទទួលលាភ ខ្មែរសុទ្ធ ខ្មែរកាត់នៅបរទេសមួយចំនួនគិតថា គេអរគុណសន្តិភាព គេចូលរួមចំណែកអភិវឌ្ឍជាតិតាមការឃោសនាពីរាជរដ្ឋាភិបាលប្រទេសកម្ពុជា។ មានអ្នកខ្លះឈឺចាប់នឹងរបបខ្មែរក្រហមពេក ក៏ចូលរួមនឹងគេ អ្នកខ្លះទៀតមិនដែលមានអ្នកណាទទួលស្គាល់ផ្តល់កិត្តិយសនៅបរទេស ក៏ចូលរួមនឹងគេដែរ ហើយមានខ្លះទៀតឆ្លៀតឱកាសរកខ្សែធំៗខ្លាំងៗនៅស្រុកខ្មែរ ដើម្បីប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចរកស៊ីផ្ទាល់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកទាំងនោះមិនបានគិតពិចារណាថា គេកំពុងចូលដៃនឹងរបបបង្ហិនបង្ហោចជាតិលើវិស័យធនធានធម្មជាតិខ្មែរ សេដ្ឋកិច្ចជាតិ វប្បធម៌ ប្រពៃណីជាតិ អធិបតេយ្យជាតិ ឯករាជ្យជាតិ និងបូរណភាពទឹកដីខ្មែរនោះឡើយ។ គេមិនខ្វល់ថា គេកំពុងចូលដៃនឹងពួកមេដឹកនាំ មន្ត្រីក្តាប់អំណាចផ្ដាច់ការ មានអតីតភាពជាកុម្មុយនីស្ត មានប្រវត្តិចេញពីចលនាខ្មែរក្រហម ឬខ្មែរយៀកមិញក្រហមនោះឡើយ។
មុននឹងរាយការណ៍តទៅទៀតអំពីសញ្ជាតិ និងកិច្ចការទូតរវាងប្រទេសមួយ និងប្រទេសមួយ យើងសូមពិនិត្យមើលដោយសង្ខេបអំពីកំណើតនៃការពង្រីកបណ្តេញក្រុមការងាររៀបចំចាត់តាំងយុវជនបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងក្រុមការងារយុវជនបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅក្រៅប្រទេស ឬឯនាយសមុទ្រ។
ក្នុងសម័យបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងរដ្ឋសភាអាណត្តិទី៥ ក្រុមការងារយុវជនបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដំបូងបង្កើតជាក្រុមការងារបណ្ដាញព័ត៌មានសង្គម (Social Media Network Working Group) ដែលមានឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាប្រធានក្រុមនេះ។ គេរៀបចំឲ្យមានលេខាធិការដ្ឋានដាក់ឈ្មោះជាភាសាអង់គ្លេសថា Cyber War Room (CWR) ឬប្រែថា បន្ទប់សង្គ្រាមអន្តរបណ្ដាញប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានតាមកុំព្យូទ័រ។ អនុប្រធានលេខាធិការដ្ឋាន CWR ឈ្មោះ គួច វែងស្រ៊ុន។
តាមកំណត់ហេតុកិច្ចប្រជុំក្រោមអធិបតីភាពឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ សមាសភាពអ្នកចូលរួមមានប្រធានផ្នែកទាំង៥ នៃក្រុមការងារ៖
- ផ្នែកលេខាធិការដ្ឋាន
- ផ្នែកបច្ចេកទេស
- ផ្នែកគាំទ្រ
- ផ្នែកកម្សាន្ត
- និងផ្នែកវាយបក។
របៀបវារៈប្រជុំមានពីរ៖ ទី១ ក្រុមការងាររាយការណ៍អំពីយន្តការ របៀបរបបធ្វើការ និងរចនាសម្ព័ន្ធការងាររបស់ក្រុមការងារ CWR និងទី២ ការងារពង្រីកបណ្ដាញ និងពិភាក្សាលើផែនការបន្ត និងរចនាសម្ព័ន្ធក្រុមការងារដែលមានដូចតទៅ៖
- ការបន្តផ្សព្វផ្សាយ និងផ្តល់សារផ្សេងៗទៅដល់អ្នកទទួលតាមគ្រប់រូបភាពដែលមាន ដូចជា tag, share (ជាដើម) ឬបន្តចូលទៅតាមក្រុមធំៗដែលមានសមាជិកច្រើន (មាន ១៣ក្រុមបច្ចុប្បន្នដែលកំពុងទទួលការពេញនិយម)។
- ក្រុម CWR គឺមានក្រុម និងរចនាសម្ព័ន្ធច្បាស់លាស់តាមរយៈការចងក្រងសមាជិកក្នុងក្រុម CWR Group និងក្រុម Online Mission Group (គេហៅថាក្រុមឆ្លើយតបទាន់ពេល និងប្រចាំ ២៤ម៉ោង)។
- ក្រុម CWR បានបង្កើតព័ត៌មានបក្សប្រជាជន CPP News ដែលជាគោលដៅសំខាន់សម្រាប់ផ្សព្វផ្សាយពីគោលការណ៍របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងលើកទឹកចិត្តដល់សមាជិកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលត្រូវការយល់ដឹងពីសមិទ្ធផល ឬចំណុចវិជ្ជមានរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
- ការពិភាក្សា និងផែនការត្រូវអនុវត្តបន្ត។
- ពង្រីកបន្ថែមសមាជិក online (ឬតាមអ៊ីនធឺណិត) ចំនួន ១៣នាក់ ដើម្បីមកប្រចាំការឆ្លើយតប និងជំរុញការផ្សព្វផ្សាយបានលឿនជាងមុន និងប្រសិទ្ធភាព គឺ ៣នាក់មកពីក្រុម NIDA (គឺពីអាជ្ញាធរជាតិអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាទំនាក់ទំនងព័ត៌មាន = National Information Communications Technology Development Authority) ៤នាក់មកពីក្រុមលោក ហេង សួរ និង ៦នាក់មកពីក្រុមឧត្តមសេនីយ៍ ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាប្រធាន។
- បែងចែកក្រុមការងារ online ជា ៤ក្រុមតូចៗសម្រាប់ប្រចាំការ។
- លេខាធិការដ្ឋានទទួលបន្ទុករៀបចំកិច្ចសន្យាការងារ និងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងសម្រាប់ក្រុមការងារ online ក្នុងន័យរក្សាសុវត្ថិភាព និងនិរន្តរភាពការងារ។
- សម្រេចចាត់តាំងបន្ថែមឯកឧត្ដម ហេង សួរ និងឯកឧត្ដម សង់ ស៊ីណារ៉ុង ជាអនុប្រធានក្រុម CWR។
- ទំព័រ ទស្សនៈកូនខ្មែរ បន្តផ្សព្វផ្សាយឲ្យបានច្រើនជាងមុន និងឈប់ដាក់ស្លាកសញ្ញាសម្គាល់ដូចលើកមុនទៅតាមប្រធានបទភាគច្រើន (ប៉ុន្តែបន្តរក្សា ដែលក្នុងករណីធម្មតាសម្រាប់បន្តបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណ)។
- ទំព័រ វិភាគឃ្លាំមើល និងកូនខ្មែររីករាយ បន្តបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយទាក់ទាញការចូលមើលតាមរយៈ Facebook Advertise ក្នុងន័យការគាំទ្រ និងចែករំលែកឲ្យបានទូលាយបន្តទៀត។
តាមសេចក្តីរាយការណ៍ស្រង់ពីទំព័រហ្វេសប៊ុក ថ្ងៃទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៣ អ្នកទទួលខុសត្រូវឈ្មោះ ស្វាយ ពិសិដ្ឋ ទៅឧត្តមសេនីយ៍ ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា៖
- អ្នកចូលចិត្តទំព័រ ទស្សនៈកូនខ្មែរ ក្នុងមួយថ្ងៃមានជិត ៦ពាន់ likes
- ទំព័រ វិភាគឃ្លាំមើល ជិត ៣ម៉ឺន ៤ពាន់ likes
- ទំព័រ កូនខ្មែររីករាយ ជិត ៥ម៉ឺន ៥ពាន់ likes
- ក្រុមព័ត៌មានបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានសមាជិកជាង ៣ម៉ឺន ១ពាន់នាក់។
ក្រៅតែពីកិច្ចការផ្សព្វផ្សាយអំពីគោលការណ៍ ទស្សនៈ សកម្មភាពរីករាយបច្ចុប្បន្នសម័យនេះ ក្រោមកិច្ចដឹកនាំបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្រុមការងារ Cyber War Room (CWR) ឬលេខាធិការដ្ឋានបន្ទប់សង្គ្រាមអន្តរបណ្ដាញប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានតាមកុំព្យូទ័រ ក៏មានភារកិច្ចឃ្លាំមើល តាមដាន ក្តោបក្តាប់ព័ត៌មានតាមអន្តរបណ្ដាញ ទាំងសំឡេង ទាំងរូបភាព។
ទីបំផុត ក្រុមយុវជនរៀនសូត្រនៅខាងលោកសេរី គេចាប់ពលរដ្ឋខ្មែរដែលប្រឆាំងនឹងគោលការណ៍ ឬទស្សនៈរបស់គេ ធ្វើទុក្ខទោស។
បន្ទាប់ពីក្រុមការងាររៀបចំចាត់តាំងយុវជនបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពង្រីកសាខាទៅឯក្រៅប្រទេសពីឆ្នាំ២០១៥ មានពលរដ្ឋអាមេរិកាំងដើមកំណើតខ្មែរពីប្រទេសកម្ពុជា ចូលជាសមាជិកគាំទ្របក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទាំងដឹងខ្លួន ឬទាំងមិនដឹងខ្លួន ថាគេកំពុងបំពានច្បាប់សហព័ន្ធសហរដ្ឋអាមេរិក។ មេធាវី Grant Manclark អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តោប្រវេសន៍ ផ្តល់ឱវាទថា៖ «ជនទាំងឡាយណាដែលគាំទ្ររបបបច្ចុប្បន្ននៃប្រទេសកម្ពុជា និងបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺប្រាកដជាអ្នកគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលក្តាប់អំណាចផ្ដាច់ការ យោងតាមច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងចូលសញ្ជាតិផ្នែក 212 (a)(3)(D) និងច្បាប់សហព័ន្ធលេខ 1182 (a)(3)(D) ព្រោះការប្រើអំណាចផ្ដាច់ការនៃបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បង្ហាញច្បាស់ក្រឡែតថា រដ្ឋាភិបាល និងបក្ស គឺជាអង្គភាពតែមួយ។ ចំពោះអ្នកកាន់ប័ណ្ណរស់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ហៅថា Permanent Residents Card ឬ Green Card អាចនឹងបាត់សិទ្ធិសុំចូលសញ្ជាតិអាមេរិកាំងតាមច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងចូលសញ្ជាតិផ្នែក 316(a)។»។
មេធាវី Grant Manclark បញ្ជាក់ទៀតដោយរំឭកពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំងថា បើលោកអ្នកកំពុងពិចារណាគាំទ្របក្សប្រជាជនកម្ពុជា នោះវាអាចនឹងប៉ះពាល់ដល់លក្ខខណ្ឌរបស់អ្នកនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយបើទទួលយកលុយកាក់ ឬឧបត្ថម្ភផ្តល់កិច្ចគាំទ្របែបណាមួយ អាចនឹងធ្វើឲ្យខូចលក្ខខណ្ឌតាមច្បាប់ហើយ។ ម្យ៉ាងទៀត បើរឿងនេះធ្លាក់ដល់ដៃនាយកដ្ឋានសញ្ជាតិ និងអន្តោប្រវេសន៍សហរដ្ឋអាមេរិក USCIS អ្នកគាំទ្ររបបលោក ហ៊ុន សែន ដែលបានចូលមកដល់សហរដ្ឋអាមេរិកហើយក៏ដោយ ក៏អាចនឹងយកចេញពីសហរដ្ឋអាមេរិកវិញបានដែរ។ ដទៃពីនេះ អាជ្ញាធរអាមេរិកាំងក៏បារម្ភនឹងសកម្មភាពសម្ងាត់ៗ ដោះដូរ ផ្ទេររូបិយប័ណ្ណចុះឡើងពីការលាងលុយកខ្វក់តាមរយៈការទិញដូរដីធ្លី អចលនទ្រព្យក្នុងនាមបណ្ដាក់ទុន ឬវិនិយោគទុនដែរ។
តើក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក អនុវត្តតាមច្បាប់ណាដែរក្នុងការកំណត់អត្តសញ្ញាណពលរដ្ឋអាមេរិកាំង ការចេញទិដ្ឋាការពីស្ថានកុងស៊ុលរបស់ខ្លួនប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា ឬប្រទេសដទៃនោះ?
នៅខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រសួងការបរទេស ចេញសារាចរណែនាំដល់ពលរដ្ឋអាមេរិកាំងចង់បម្រើការងារក្រោយពីគ្រប់អាយុ ១៨ឆ្នាំជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសណាមួយ ឬសាខាផ្នែកនយោបាយនៃរដ្ឋាភិបាលនោះ អាចបែរទៅភក្ដីភាពចាស់ពីមុនដែលខ្លួនធ្លាប់ជាពលរដ្ឋប្រទេសនោះ ហើយយោងតាមច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងចូលសញ្ជាតិផ្នែក 349(a)(4) បើសិនជាទៅស្បថសច្ចានឹងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសដើម ដើម្បីធ្វើការងារជាមួយគេ។ ច្បាប់សហរដ្ឋអាមេរិក 8 U.S. Code មាត្រា 1481(a)(3) មួយប្រយោគចែងថា៖ «អ្នកណាម្នាក់ដែលស្ម័គ្រចិត្តបម្រើជានាយទាហាន ឬនាយទាហានរងក្នុងកងយោធានៅប្រទេសដែលមិនមានប្រទូសរ៉ាយនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងបាត់បង់សញ្ជាតិអាមេរិកាំងបើគេប្រាថ្នាបោះបង់ចោលសញ្ជាតិអាមេរិកាំង។»។
បញ្ហានេះ នាយកដ្ឋានពន្ធដារ IRS ក៏យកចិត្តទុកដាក់ដែរ ព្រោះថាអ្នកមករស់នៅ រកស៊ី ធ្វើការនៅស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួន បង់ពន្ធដារប្រចាំឆ្នាំឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកតាមការរកចំណូលបាន ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋអាមេរិកាំងដែរឬទេ? តើពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំង អ្នកបម្រើការងារឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន រាយការណ៍ឲ្យក្រសួងយុត្តិធម៌រៀងរាល់ ៦ខែម្តងៗតាមលក្ខខណ្ឌច្បាប់ Foreign Agents Registration Act ឬ (FARA) ដែរឬទេ?
យើងបានរាយការណ៍ពីលើកមុនថា រាល់កិច្ចការ សកម្មភាពនៃក្រុមការងាររៀបចំចាត់តាំងយុវជនបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងក្រុមការងារយុវជនបក្សប្រជាជនកម្ពុជាក្រៅប្រទេស បានប្រព្រឹត្តទៅនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសដទៃកន្លងមក គឺដោយសារអ្នកការទូតពីស្ថានទូតខ្មែរប្រចាំប្រទេសនីមួយៗជួយសម្រួលកិច្ចការតាមការណែនាំអំពីបេសកកម្មបន្ថែមពីប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលនៅឆ្នាំ២០១៥។
តើអនុសញ្ញាទីក្រុងវីយ៉ែន ស្តីអំពីទំនាក់ទំនងការទូត និងពិធីការស្ម័គ្រចិត្ត (Vienna Convention on Diplomatic Relations and Optional Protocols) អនុម័តនៅថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៦១ ក្នុងរដ្ឋធានីប្រទេសអូទ្រីស ដោយប្រទេសសមាជិកមាន ៥៣មាត្រា និងឧបសម្ពន្ធ ១៨មាត្រា ចែងថាដូចម្តេចខ្លះសម្រាប់ឯកអគ្គរដ្ឋទូត ឯកអគ្គរាជទូត និងនាយបេសកកម្មទូត?
មាត្រា៣ ស្តីអំពីមុខងារ មុខនាទីនៃមន្ត្រីស្ថានបេសកកម្មទូតក្នុងចំណោមមុខងារ មុខនាទីឯទៀតមាន៥ផ្នែក គឺ៖
- ក) តំណាងរដ្ឋដែលបញ្ជូនទៅប្រចាំរដ្ឋដែលទទួល។
- ខ) ការពារផលប្រយោជន៍នៅក្នុងរដ្ឋដែលទទួលទៅឲ្យរដ្ឋដែលបញ្ជូន និងពលរដ្ឋរបស់ខ្លួននៅទីនោះក្នុងរង្វង់ព្រំដែនកំណត់ដោយច្បាប់អន្តរជាតិ។
- គ) ចរចាជាមួយរដ្ឋាភិបាលនៃរដ្ឋដែលទទួល។
- ឃ) រកឲ្យឃើញប្រាកដច្បាស់តាមគ្រប់មធ្យោបាយស្របច្បាប់ នូវលក្ខខណ្ឌ និងការអភិវឌ្ឍក្នុងរដ្ឋដែលទទួល ហើយរាយការណ៍ទៅជូនរដ្ឋាភិបាលដែលបញ្ជូន។
- ង) លើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋដែលបញ្ជូន និងរដ្ឋដែលទទួល និងអភិវឌ្ឍវិស័យសេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ និងវិទ្យាសាស្ត្រ។
អនុសញ្ញាទីក្រុងវីយ៉ែន ឆ្នាំ១៩៦១ មិនបានចែងអំពីនាយបេសកកម្មទូតជាតំណាងឲ្យបក្សរើសសមាជិកឲ្យបក្សនយោបាយនៅឯបរទេសនោះឡើយ៕
ភាគបន្ត ពិនិត្យសកម្មភាពនៅទ្វីបអឺរ៉ុប។