បំណងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ចំពោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវគេដឹង និងឃើញច្បាស់នឹងភ្នែក តែលោក សម រង្ស៊ី ដែលជាសហស្ថាបនិកនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាមួយលោក កឹម សុខា បានធ្វើឱ្យគេមានសំណួរអំពីជំហរ និងសកម្មភាពនយោបាយរបស់គាត់ចំពោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាពិសេសគឺការចាកចេញរបស់គណបក្សភ្លើងទៀនរបស់គាត់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
សំណួរដែលបានកើតឡើងនោះ គឺតើលោក សម រង្ស៊ី កំពុងការពារគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឬយ៉ាងណា?
ការវិវឌ្ឍចុងក្រោយនៃគណបក្សភ្លើងទៀនខាងរបស់ភាគីលោក សម រង្ស៊ី គឺបច្ច័យថ្មីដែលពាក់ព័ន្ធដោយផ្ទាល់នឹងអនាគតរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ដូច្នេះ គេគួរពិនិត្យមើលដំណើររឿងដែលបានកើតឡើងចំពោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតជាតិក្នុងឆ្នាំ២០១៣ និងការកើនឡើងនូវលទ្ធផលបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ជាសន្ទស្សន៍នៃការគំរាមកំហែងដល់អំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន យ៉ាងពិតប្រាកដ។ ដូច្នេះ បំណងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការបំបែកបំបាក់ រំលាយ និងលុបបំបាត់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាកិច្ចការចាំបាច់ចំពោះមុខ។
គេអាចធ្វើការសន្និដ្ឋានបែបនេះ ដោយផ្អែកលើទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែងដែលលោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើចំពោះគណបក្សប្រឆាំងផង និងផ្អែកលើចរិតនយោបាយរបស់គាត់ផង។ កុំថាឡើយត្រឹមការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលអាចបង្កវិបត្តិនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា សូម្បីតែការទទួលអំណាចពីវៀតណាម ក្នុងទសវត្ស១៩៨០ ជាថ្នូរនឹងការដាក់ខ្លួន ប្រទេស និងជាតិទាំងមូលក្រោមការត្រួតត្រាវៀតណាម ក៏លោក ហ៊ុន សែន ហ៊ានធ្វើដែរ។ ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៣ លោក ហ៊ុន សែន តែងតែគំរាម និងអួតអំពីការបំបែកគណបក្សប្រឆាំងដែលលេចធ្លោ ឬអាចជាគូប្រកួតខ្លាំងក្នុងការទាក់ទាញការគាំទ្រពីពលរដ្ឋខ្មែរ។
គណបក្សទាំងនោះមានដូចជា គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដឹកនាំដោយសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យសេរីនិយមព្រះពុទ្ធសាសនា ដឹកនាំដោយលោកតា សឺន សាន គណបក្សជាតិខ្មែរ ដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី និងចុងក្រោយគឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដឹកនាំដោយលោក កឹម សុខា។
ក្រោយការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៣ លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើការគាបសង្កត់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគ្រប់បែបយ៉ាង និងគ្រប់ទ្រង់ទ្រាយ ដើម្បីឲ្យគណបក្សប្រឆាំងមួយនេះចុះទន់ខ្សោយ។
ស្របពេលដែលគណបក្សនេះរងសម្ពាធដ៏ខ្លាំងក្លាពីលោក ហ៊ុន សែន លោក សម រង្ស៊ី ក៏បានសម្រេចចិត្តលាលែងចេញពីប្រធាន និងសមាជិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយលោក កឹម សុខា ត្រូវបានជ្រើសតាំងជាប្រធានគណបក្ស ដើម្បីរែកពុនអម្រែកដ៏ធ្ងន់ធ្ងរក្នុងការដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ប៉ុន្តែលោកក៏ធ្វើអ្វីមិនបានដូចបំណងដែរ ព្រោះស្ថិតក្នុងគំនាបលោក ហ៊ុន សែន ក្រោយតុលាការហាមមិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ។
លោក ហ៊ុន សែន បានបន្តធ្វើព្យុះធ្វើភ្លៀងទៅលើលោក កឹម សុខា ទៀតឥតឈប់ឈរ ប៉ុន្តែប្រធានគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះនៅតែព្យាយាមដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឲ្យមានសន្ទុះឡើងថែមទៀតមួយកម្រិត ដូចជាការរៀបចំបេក្ខជនបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់នៅទូទាំងប្រទេស។ លើសពីនេះទៀត លោក កឹម សុខា រួមនឹងសមាជិកគណបក្ស នៅតែអាចធ្វើឲ្យសំឡេងបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ កើនឡើងយ៉ាងគំហុកគួរឱ្យកត់សម្គាល់។
ប្រហែលជាយល់ថាសកម្មភាពនានាក្នុងការគាបសង្កត់លោក កឹម សុខា នៅតែគ្មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការទប់ស្កាត់ការកើនឡើងប្រជាប្រិយភាពរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទើបលោក ហ៊ុន សែន សម្រេចចាប់លោក កឹម សុខា ទាំងតក់ក្រហល់ដោយគ្មានហេតុផលសមរម្យសូម្បីតែបន្តិចឡើយ។
ក្រោយចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ប្រហែលជាលោក ហ៊ុន សែន នៅតែគិតថាទង្វើរបស់គាត់បែបនេះនៅតែមិនអាចបំបែកក្រុមគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានទៀត ហេតុដូច្នេះហើយបានជាលោក ហ៊ុន សែន រកលេសរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះក្នុងរយៈពេលពីរខែក្រោយពីការឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា តែប៉ុណ្ណោះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏លោក ហ៊ុន សែន នៅតែរកលេសធ្វើអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងដើម្បីលុបបំបាត់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាបន្តទៀត។
អ្នកឃ្លាំមើលខ្លះនិយាយថា ដើម្បីធានាឲ្យប្រាកដថាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានលុបបំបាត់ជាផ្លូវការពីឆាកនយោបាយ វិធីមានតែពីរប៉ុណ្ណោះ គឺទី១ លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា ត្រូវតែប្រកាសបែកគ្នាជាផ្លូវការ ហើយទី២ គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស និងគណបក្សភ្លើងទៀន ត្រូវបង្ហាញនូវការដើរ ឬបែកចេញពីគ្នាជាផ្លូវការ។ ប្រសិនបើការវិភាគនេះអាចជាការពិត តើសកម្មភាពនយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងក្រុមរបស់គាត់ អាចស្របតាមសេណារីយ៉ូនោះដែរទេ?
នៅព្រឹកព្រលឹមបន្ទាប់ពីការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា តែប៉ុន្មានម៉ោងប៉ុណ្ណោះ មនុស្សជំនិតនឹងលោក សម រង្ស៊ី ម្នាក់គឺលោក យឹម សុវណ្ណ បានប្រកាសភ្លាមៗថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនមានការជួបប្រជុំ ឬប្រមូលផ្តុំអ្វីទាំងអស់ ដោយទុករឿងនេះឲ្យអន្តរជាតិជាអ្នកធ្វើជំនួស។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក លោក យឹម សុវណ្ណ ដែលមានមុខនាទីជាអ្នកនាំពាក្យ បានស្ថិតក្នុងភាពស្ងាត់ជ្រងំ មិននិយាយអ្វីទាំងអស់ សូម្បីតែបញ្ហាការចាប់ខ្លួនរបស់ប្រធានគណបក្ស និងការរំលាយបក្សរបស់ខ្លួន ក៏មិនបកស្រាយជាសាធារណៈដែរ។
នៅមុនគេរំលាយបក្សបន្តិច ក្នុងខណៈដែលប្រធានបក្សកំពុងត្រូវបានគេឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរលិខិតមួយទៅកាន់លោក កឹម សុខា អំពីការតែងតាំងបេក្ខភាពសមាជិកព្រឹទ្ធសភា។ ក្នុងលិខិតនោះ លោក សម រង្ស៊ី រំឭកលោក កឹម សុខា ថារាល់ការសម្រេចអ្វីៗទាំងអស់ គឺត្រូវតែឯកភាពពីមនុស្សជំនិតរបស់គាត់បីរូប គឺមានលោក យឹម សុវណ្ណ លោក អេង ឆៃអ៊ាង និងអ្នកស្រី មូរ សុខហួរ។ តើទ្រង់ទ្រាយនយោបាយបែបនេះឆ្លុះនូវគំនិតផ្ដាច់ការ ឬគំនិតប្រជាធិបតេយ្យ?
យោងតាមលិខិតនេះ គឺមានន័យថា លោក សម រង្ស៊ី គ្រាន់តែយល់ព្រមឱ្យលោក កឹម សុខា មានតំណែងជាប្រធានបក្ស តែមិនព្រមឲ្យមានអំណាចអ្វីនោះទេ ដូចអ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់ធ្វើជាមួយលោក ជា ស៊ីម ដែលជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដូច្នោះដែរ។
មានមនុស្សរាប់លាននាក់បានដឹងអំពីគោលបំណងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការបំបែកលោក កឹម សុខា និងលោក សម រង្ស៊ី ឲ្យចេញពីគ្នា ឬកម្ចាត់អ្នកទាំងពីរឱ្យបោះបង់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ដូច្នេះ ការសន្និដ្ឋានពីមតិខ្លះថាការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា គឺមកតែពីលោក កឹម សុខា មិនព្រមបែកចេញពីលោក សម រង្ស៊ី និងមិនព្រមដើរចោលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាការពិត។
ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើលោក កឹម សុខា យល់ព្រមបែកចេញពីលោក សម រង្ស៊ី ឬយល់ព្រមឈប់ធ្វើប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឬយល់ព្រមចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា ប្រហែលជាលោក កឹម សុខា មិនត្រូវបានចាប់ខ្លួនទាំងកណ្តាលអាធ្រាត្រ និងឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារក្នុងតំបន់ដាច់ស្រយាលជាប់ព្រំដែនវៀតណាម ក្នុងទឹកដីខេត្តត្បូងឃ្មុំ នោះឡើយ។
ប្រសិនការវិភាគអំពីករណីលោក កឹម សុខា អាចជាការពិត ដូច្នេះការលាលែងចេញពីមុខនាទីជាប្រធាន និងជាសមាជិករបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដោយលោក សម រង្ស៊ី អាចជាការគេចចេញពីការប្រឈម និងសម្ពាធរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
ក្រោយពីការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ភ្លាមៗ ស្រដៀងគ្នានឹងលោក យឹម សុវណ្ណ លោក សម រង្ស៊ី បានប្រកាសហៅឱ្យសកម្មជន និងមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងអស់ចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា។
ក្នុងសេចក្តីប្រកាសនោះ លោក សម រង្ស៊ី បានភ្ជាប់នូវពាក្យមួយឃ្លាថា “យើងត្រូវការឲ្យមានដំណោះស្រាយជាកញ្ចប់”។ លោក សម រង្ស៊ី ពុំបានពន្យល់លម្អិតអំពីពាក្យ ដំណោះស្រាយជាកញ្ចប់នោះទេ តែវាប្រហែលជាមានន័យថា ការធ្វើអ្វីៗត្រូវតែមានផលប្រយោជន៍សម្រាប់រូបគាត់ផងដែរ ឬអ្វីក៏ដោយដែលគ្មានផលប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្លួនគាត់ គឺមិនបាច់ធ្វើអ្វីទេ ដូចពាក្យខ្មែរមួយឃ្លាតែងតែត្រូវបានគេលើកឡើងថា “បើអញមិនបានស៊ី ឯងក៏អត់ស៊ីដែរ!”។
ប្រសិនបើលោក សម រង្ស៊ី មានចេតនាបែបនេះមែននោះ វាមានន័យថា លោក សម រង្ស៊ី គ្មានចេតនាធ្វើអ្វីដើម្បីលោក កឹម សុខា ទេ តែប្រើការជាប់គុករបស់លោក កឹម សុខា ដើម្បីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់តែប៉ុណ្ណោះ ដូចជាការប្រើប្រាស់ឈ្មោះលោក កឹម សុខា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីរៃអង្គាសលុយជាដើម។ អ៊ីចឹងលោក សម ង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា គឺមិនមែនជាមនុស្សតែមួយទេ ហើយនេះគឺជាអ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន ចង់បានដែរ។
បន្ទាប់ពីមានការប្រកាសឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនសំខាន់ៗចេញក្រៅប្រទេស លោក សម រង្ស៊ី ជាមួយនឹងក្រុមរបស់គាត់បានបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិមួយផ្សេងពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បើទោះបីភាគីលោក កឹម សុខា មិនយល់ព្រមក្តី។
មនុស្សជំនិតរបស់លោក សម រង្ស៊ី មួយរូប គឺលោក អេង ឆៃអ៊ាង បានប្រកាសថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាកប៉ាល់កំពុងជាប់គាំងកណ្តាលសមុទ្រ។ ដូច្នេះពួកគេបង្កើតចលនានយោបាយថ្មីនេះ គឺដើម្បីជួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ការថ្លែងរបស់លោក អេង ឆៃអ៊ាង នេះ គឺអាចមានន័យថា ពួកគាត់បានបោះបង់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិចោលបាត់ទៅហើយ។ បើនេះជាហេតុផលពិតប្រាកដ គឺដូចជាការជួយបំពេញបំណងលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការលុបបំបាត់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដូច្នោះដែរ។ តែក្រោយមក លោក សម រង្ស៊ី លែងនិយាយពីចលនាសង្គ្រោះជាតិនោះ ដោយងាកមកដឹកនាំ និងព្យាយាមធ្វើជាតំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញ តាមរយៈការបង្កើតសន្និសីទតែងតាំងខ្លួនគាត់ជាប្រធានស្តីទីនៅដើមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ ដោយក្រុមរបស់គាត់។
ការបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិ និងការតែងតាំងខ្លួនឯងជាប្រធានស្តីទី សុទ្ធតែបានធ្វើឲ្យអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសបែកចេញពីគ្នាជាពីរក្រុមធំៗ គឺក្រុម សម រង្ស៊ី និយម និងក្រុម កឹម សុខា និយម។ តើការធ្វើឱ្យបែកញែកចេញពីគ្នាបែបនេះ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រប្រឆាំង ឬស្របនឹងបំណងរបស់លោក ហ៊ុន សែន?
គេសង្កេតឃើញថា ក្រៅពីការប៉ុនប៉ងជ្រៀតជ្រែកបំបែកបក្សជំទាស់ពីខាងបក្សក្តោបអំណាចបានសម្រេច ភាពមិនចុះសម្រុងគ្នារវាងអ្នកដែលថាប្រកាន់ប្រជាធិបតេយ្យដូចគ្នានោះ ក៏ជាហេតុបច្ច័យនាំទៅរកការប្រេះស្រាំផ្ទៃក្នុងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មកទល់ពេលនេះដែរ។ ទាំងអស់នេះ បណ្តាលមកពីកត្តាយ៉ាងតិចបួនរបស់អ្នកដឹកនាំ៖
- សេចក្តីយល់ឃើញខុស ឬមិច្ឆាទិដ្ឋិ;
- សេចក្តីត្រិះរិះខុស ឬមិច្ឆាសង្កប្បៈ;
- សម្ដីខុស ឬមិច្ឆាវាចា;
- និងកិច្ចការងារខុស ឬមិច្ឆាកម្មន្តៈ។ មេដឹកនាំនៃភាគីទាំងពីរសុទ្ធនិយាយថាត្រូវទាំងអស់គ្នា។
ប៉ុន្តែនិមិត្តរូបនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហាក់ដូចជានៅតែគង់វង្សដដែល បើទោះបីគណបក្សនេះរងការគាបសង្កត់ បំបែក និងរំលាយពីសំណាក់លោក ហ៊ុន សែន និងមានការបំបែករចនាសម្ព័ន្ធជាបន្តបន្ទាប់ទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសជាបន្តបន្ទាប់យ៉ាងណាក្តី។
ជាក់ស្តែង អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអាមេរិក គឺលោកស្រី Wendy Sherman បានហៅជំនួបរបស់គាត់ជាមួយលោក កឹម សុខា ក្នុងខែមិថុនា កន្លងទៅថា ជាជំនួបជាមួយប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
ជាការពិត ពលរដ្ឋខ្មែរ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ មិនដែលទទួលស្គាល់ថាការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដោយលោក ហ៊ុន សែន ថាជារឿងស្របច្បាប់នោះទេ។ សាររបស់លោកស្រី Wendy គឺជាការបញ្ជាក់អំពីចំណុចនេះ។
ដូច្នេះ លោក កឹម សុខា នៅតែជាតំណាងស្របច្បាប់ និងជានិមិត្តរូបនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
ប៉ុន្តែតើការវិវឌ្ឍចុងក្រោយរបស់គណបក្សភ្លើងទៀន អាចជាផ្លូវឆ្ពោះទៅរកការរលាយរូបគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងស្រុងទេ?
ជាការពិត គណបក្សសង្គ្រោះជាតិកើតចេញពីធាតុផ្សំពីរ គឺការបូកបញ្ចូលរវាងគណបក្ស សម រង្ស៊ី ឬហៅថាគណបក្សភ្លើងទៀន ដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី និងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ដឹកនាំដោយលោក កឹម សុខា។ តែឥឡូវនេះ គណបក្សភ្លើងទៀន បានចេញដំណើរចាកចោលពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយការចាកចេញនេះហាក់ដូចជាមានការគាំទ្រពីលោក សម រង្ស៊ី ទៀតផង ព្រោះគាត់មិនបានប្រកាសថ្កោលទោសអំពីការដើរចេញនេះទេ។
ភាពស្ងៀមស្ងាត់របស់លោក សម រង្ស៊ី ចំពោះសកម្មភាពគណបក្សភ្លើងទៀន នៅពេលនេះ គឺពីអ្វីដែលគាត់ធ្លាប់ថ្កោលទោសអតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិផ្សេងៗដែលចេញទៅបើកគណបក្សថ្មី។ ដូច្នេះ វាមានន័យថា ការចេញដំណើររបស់គណបក្សភ្លើងទៀន គឺជាការបែកចេញជាផ្លូវការរបស់គណបក្សនេះពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ បើអ៊ីចឹងមែន រូបកាយរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានរលាយបាត់មួយចំហៀងរួចទៅហើយ។
អ្នកឃ្លាំមើលខ្លះនិយាយថា បំណងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលចង់លុបបំបាត់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិឲ្យរលាយសាបសូន្យនោះ គឺស្ទើរសម្រេចបានទាំងស្រុង ទោះបីលោក កឹម សុខា ខិតខំព្យាយាមបន្តជាតំណាងស្របច្បាប់ដែលជានិមិត្តរូបចុងក្រោយនៃគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះក្តី។
សរុបសេចក្តីមក បំណងទាំងបីរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺការបំបែក រំលាយ និងលុបបំបាត់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សម្រេចដល់គោលដៅតាមរយៈការចេញដំណើរជាផ្លូវការរបស់គណបក្សភ្លើងទៀន ដែលមានការគាំទ្រដោយលោក សម រង្ស៊ី និងក្រុមរបស់គាត់។
សេចក្តីវិភាគនេះ ឆ្លុះបង្ហាញនូវការមើលឃើញពីអ្នកវិភាគក្រៅគណបក្សនយោបាយ៕